70 ýyl öňki hemra suratlary irki yslam döwrüniň möhüm söweşiniň bolan ýerini kesgitlemäge kömek etdi

  • 16.11.2024 18:43
  • 12k+

Darem uniwersitetiniň we Al-Kadisiýa uniwersitetiniň halkara arheologlar topary Al-Kadisiýa söweşiniň takyk bolan ýeriniň tapylandygyny habar berdi, bu söweş irki yslam taryhynda möhüm ähmiýetli söweş bolupdy. ABŞ-nyň emeli hemralarynyň fotosuratlarynyň 70 ýyldan soň köpçülige ýetirilmegi bu söweşiň bolan ýerini kesgitlemäge kömek etdi.

Biziň eýýamymyzyň 637–638-nji ýyllarynda bolup geçen Al-Kadisiýa söweşi yslamyň Arap ýarym adasynyň çäklerinden daşynda ýaýramagynyň möhüm tapgyry boldy. Arap musulman goşunynyň Sasanylar imperiýasynyň goşunyndan üstün çykmagy häzirki Yragyň we Eýranyň çäginde bu diniň ýaýramagyna ýol açdy.
Şu wagta çenli söweşiň takyk bolan ýeri näbelli bolmagynda galýardy. Barlag toparynyň ýobaşçysy doktor Uilýam Dedmen toparyň turuwbaşdan Darb Zubaýdanyň zyýaratçylyk ugruny öwrenendigini aýtdy.

"1970-nji ýyllaryň hemra suratlaryny häzirki zaman şekilleri bilen deňeşdirip, zyýaratçylaryň esasy duralgalarynyň birnäçesini kesgitläp bildik" – diýip, Dedmen belledi. Seljerme wagtynda garaşylmadyk ýagdaýda alymlar meşhur söweşiň bolan ýerini anyklamaga mümkinçilik berýän alamatlaryň üstünden bardylar.

Sebitiň seljermesi söweşiň Kufa şäheriniň 30 km günortasynda, häzirki Najaf welaýatynda bolandygyny görkezýär.
Dedmeniň sözlerine görä, bu açyş diňe bir geografiki ýerleşişini däl, eýsem, söweşiň bolan landşaftynyň aýratynlyklaryny hem anyklamaga mümkinçilik berdi.

"Bu açyş yslamyň ýaýramagynyň esasy pursatlaryna gaýdyp getirýär we taryhyň ugruny üýtgeden bu ýerde wakalaryň nähili ýaýbaňlanandygyny göz öňüne getirmäge kömek edýär" – diýip nygtady.

şu gün 16:51
548

Merriam-Webster «slop» sözüni 2025-nji ýylyň sözi diýip atlandyrdy

Merriam-Webster amerikan sözlügi «slop» adalgasyny 2025-nji ýylyň sözi diýip ykrar etdi. Ol jikme-jik «ýuwundy» diýlip terjime edilýär, ýöne häzirki günde, esasan, emeli aň tarapyndan döredilen pes hilli kontenti aňlatmak üçin ulanylýar...

şu gün 16:35
2.1k+

Arheologlar Müsüriň kenarynda 2000 ýyllyk "ýahta" tapdylar

Ýewropanyň Suwasty Arheologiýa Institutynyň (IEASM) ylmy işgärleri takmynan 2000 ýyl mundan ozal Aleksandriýa portunyň golaýynda gark bolan gezelenç gämisiniň galyndylaryny tapdylar. Gurluşy we maksady boýunça bu tapyndyny häzirki zaman superýahtalary bilen deňeşdirip bolýar...

şu gün 15:52
699

«Köpüň biri» serialy Apple TV-de iň meşhur serial boldy

Täze «Köpüň biri» serialy (Pluribus) Apple TV striming platformasynda iň meşhur serial boldy. Taslama tomaşa sany boýunça platformanyň «Bölünişik», «Ted Lasso» we «Säher şüweleňi» ýaly meşhur taslamalaryndan öňe geçdi...

şu gün 12:19
1.8k+

ÝHHG türkmen blogçylary we mazmun döredijileri üçin gysga möhletli okuw geçirdi

ÝHHG-niň Aşgabat merkezinde ýörite ýerli blogçylara we mazmun döredijilere niýetlenen metbugat hem hukuk sowatlylygy boýunça gysga möhletli okuw geçirildi. "Türkmenistan: Altyn asyr" elektron neşiriniň habar bermegine görä, milli alyp baryjylaryň we halkara Gazagystandan bilermen Adil Jalilowyň gatnaşmagynda geçirilen bu çärede jemgyýetçilik pikirini döredýänleri taýýarlamagyň strategik ähmiýeti nygtaldy...