Alymlar meşhur tagamyň zyýanly täsirini aýtdylar

  • 02.02.2021 20:36
  • 13k+

Dünýäde iň meşhur tagamlaryň biri — gowrulan ýeralma (kartoşka fri) ölüm derejede howply bolup biler. Bu tagamy hepdede iki ýa-da ondan köp iýmek irki ölüm howpuny iki esse ýokarlandyryp bilýär. Şeýle netijä Ýaponiýanyň alymlary geldiler. 4500 sany uly ýaşly adamdan ybarat barlagyň netijeleri “The American Journal of Clinical Nutrition” žurnalynyň sahypalarynda ýerleşdirildi. Bu barada chto-proishodit.ru habar berýär.

Gowrulan ýeralma sagdyn durmuş ýörelgesi üçin iýmitlere degişli däldir, sebäbi ol köp mukdarda ýagda gowrulýar.
Şol sebäpli onuň düzüminde ýag köp bolup, ol saglyga ýaramaz täsir edýär. Aýratynam, ol “ýaramaz” holesteriniň derejesini ýokarlandyryp, “gowy” holesteriniň derejesini peseldýär. Mundan başga-da, ýürek keseliniň we insultyň ýüze çykma howpy ýokarlanýar.
Ýapon alymlary barlagyň dowamynda ganynda ýaglaryň ýokary derejesi bolan bu tagamyň muşdaklarynda Alsgeýmer ýa-da garrylyk demensiýasy keseliniň döremek ähtimallygynyň 75% ýokarydygyny anykladylar. 
“Eat This, Not That!” neşiri diňe gowrulan ýeralmanyň däl, eýsem, ähli gowrulan iýmitleriň zyýanlydygyny belleýär. Gowrulan iýmitleri hepdede üç gezek iýmek ýürek tutma howpuny 7 göterim ýokarlandyrýar. Ýaglar beden tarapyndan uglewodlara we beloklara garanda haýal siňdirilýär. Şol sebäpli alymlar gowrulan ýeralmanyň garyn agyrysyna sebäp bolup biljekdigini tassyklaýarlar. 

12.07.2025 08:34
13k+

Türkmenistanyň saglygy goraýyş we derman senagaty ministriniň orunbasary bellenildi

Myratberdi Kuwatmyradowiç Gaýypow saglygy goraýyş we derman senagaty ministriniň bejeriş-öňüni alyş kömegini guramak boýunça orunbasary wezipesine bellenildi. Degişli Karara Prezident Serdar Berdimuhamedow 11-nji iýulda Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisinde gol çekdi...

11.07.2025 19:08
8.9k+

Emeli aňly robot ilkinji gezek hirurg gatnaşmazdan öt haltany aýyrdy

Lukmançylygyň taryhynda ilkinji gezek emeli aň tarapyndan dolandyrylýan robot hirurgiki operasiýanyň çylşyrymly bölegini özbaşdak amala aşyrdy. Bu barada Jons Hopkins uniwersitetiniň synagy geçiren barlagçylaryna salgylanýan Reuters agentligi ýazýar...

10.07.2025 11:19
3.5k+

Keniýada kömürturşy gazyny karbonatlara öwürýän agaç tapyldy

Ýewropanyň we Keniýanyň alymlary Gündogar Afrikada ösýän injir agajynyň bir görnüşi bolan Ficus wakefieldii-niň kömürturşy gazyny özüne siňdirip, onuň toprakda karbonat ýataklary görnüşinde saklamaga ukyplydygyny anykladylar...

10.07.2025 11:09
7.7k+

Kesar kesimi arkaly doglan çagada akganlylygyň döremek töwekgelçiligi 20% ýokarlanýar

Şwesiýanyň Karolinska institutynyň (KI) alymlary garny kesip almak arkaly doglan çagalarda akganlylygyň döremek ähtimallygynyň tebigy ýol bilen dünýä inen çagalar bilen deňeşdirilende, takmynan, 20% ýokarydygyny anyklady...