Türkiýede koronawirusyň has üýtgän genleri tapyldy

  • 30.08.2020 16:32
  • 20k+

Türkiýeden genetikleriň we epidemiologlaryň topary täze görnüşli koronawirusyň ýygy-ýygydan üýtgeýän genini kesgitlediler. Alymlar üýtgän wirusyň hassahanalardan akar suwa ýa-da jemgyýetçilik ulaglaryna düşmeginiň heläkçilikli netijelere getirip biljekdigini duýdurýarlar. Bu barada infosmi.net habar berýär.

Egeý uniwersitetiniň lukmançylyk fakultetiniň işgärleri dünýäniň ýüzlerçe ýurdundaky müň syrkawdan gelen koronawirusyň genomy baradaky 30 000 maglumaty seljerdiler. Barlag işi wirusyň dürli derejede üýtgemeginiň genomyň aýry böleklerine täsir edýändigini görkezdi: käbir genler seýrek üýtgeýärler, käbirleri – ýygy-ýygydan.
Hünärmenler duýdansyz üýtgemeler olara lukmançylyk edaralaryndan daşary çykmak we populýasiýada ornaşmak başartsa, wirusyň ýokujylygyny we ölümliligini ýokarlandyryp biler diýip hasaplaýarlar.

15.09.2025 10:38
4.1k+

Hassanyň kesel kesgidi goýlandan soň rahatlanmasyny “Rumpelştilshen täsiri” diýip atlandyrdylar

Lukmanlar gyzykly bir hadysa üns berdiler: käbir hassalar lukmandan keseliniň takyk adyny bilenlerinden soň derrew rahatlyk duýýarlar. Şol sebäpli olaryň saglygy entek bejergä başlanmazdan öň gowlaşyp ugraýar. Amerikaly alymlar bu hadysa doganlar Grimmleriň ertekisindäkä meňzedip “Rumpelştilshen täsiri” diýip at bermegi teklip etdiler...

15.09.2025 10:34
5.2k+

Ekologlar Amazon tokaýlarynyň onlarça keseliň öňüni almaga kömek edýändigini subut etdiler

Daşky gurşawy goraýjylaryň halkara topary arassa tokaýlyklaryň uly meýdany tutýan Amazon sebitlerinde ýangyn bilen baglanyşykly 27 keseliň we zoonoz ýokançlygynyň ep-esli az bolýandygyny anyklady. Tebigaty goramak boýunça halkara bileleşiginiň (IUCN) habaryna görä, bu maglumatlar tokaýy çapylan ýerleri dikeltmegiň we agaç çapmagyň çäklendirilmeginiň zerurdygyny tassyklaýar...

12.09.2025 18:14
6.1k+

ÝUNISEF: dünýäde aşa agramly çagalaryň sany 391 milliona ýetdi

Artykmaç agramy bolan 5 ýaşdan 19 ýaşa çenli çagalaryň we ýetginjekleriň sany 2000-nji ýyldan bäri iki esse artyp, 391 milliona ýetdi. Bu barada BMG-niň Çagalar gaznasynyň (ÝUNISEF) çagalaryň iýmitleniş ýagdaýyna bagyşlanan täze hasabatynda aýdylýar...

11.09.2025 21:25
12k+

Rak keselini bejermegiň iki täze usuly onkologiýa çemeleşmäni düýpli  özgertmegi wada berýär

Onkologiýada iki täze çemeleşme rak keseliniň bejergisini ep-esli üýtgäp biler. Olar barada The Financial Times gazetinde çap edilen makalada aýdylýar. Birinjisi - radioaktiw izotoplary göni çişlere eltmäge mümkinçilik berýän, Şweýsariýanyň Novartis kompaniýasy tarapyndan işlenip düzülen radioligand bejergisidir...