300 ýaşly adamda ýüňden we metaldan ýasalan protez tapyldy

  • 17.04.2024 12:40
  • 18k+

В Кракове (Польша) археологи обнаружили уникальный артефакт – протез XVIII века, сделанный из шерсти и металла. Устройство помогало человеку с расщелиной нёба жить более комфортно. Как отмечают в издании «Хайтек».

Протез был обнаружен в склепе церкви Святого Франциска Ассизского в Кракове во время археологических раскопок, которые проводились с 2017 по 2018 год. Он находился между челюстями человека, который умер в возрасте около 50 лет.
Расщелина нёба, также известная как заячья губа, – это врожденный дефект, который возникает из-за незаращения нёба или верхней челюсти во время эмбрионального развития. В наше время это состояние можно успешно корректировать с помощью хирургических операций. Однако человек, живший 300 лет назад, не имел доступа к такой помощи.
Найденный протез, который исследователи называют палатальным обтуратором, состоит из шерстяной прокладки, пришитой к металлической пластине. Его длина составляет 3,1 см, а вес - 5,5 г. Анализ показал, что в составе металла есть золото и медь.
Результаты исследования опубликованы в журнала Journal of Archaeological Science: Reports.


düýn 15:41
2.6k+

Heýwere keseli Amerikada Kolumbyň ekspedisiýasyndan müňlerçe ýyl öň peýda bolupdyr

Taryh okuw kitaplarynda heýwere keseliniň Täze Dünýä ispaniýaly deňizde ýüzüji Kristofer Kolumbyň yklymy açmagy bilen ýewropaly kolonizatorlar we XV asyrda ispan basybalyjylary tarapyndan getirilen diýip hasaplanýar...

düýn 15:29
4.6k+

Arktikada gadymy guşlaryň höwürtgeländiginiň ilkinji subutnamasy tapyldy

Amerikaly we kanadaly paleontologlar Alýaskanyň demirgazygynda Giçki hek döwrüniň guşlarynyň süňkleriniň böleklerini tapdylar. Olaryň içinde uly guşlara degişlisi-de, jüýje guşlara degişlisi-de bar. Bu guşlaryň polýar tegeleginiň daşynda, takmynan, 73 million ýyl ozal höwürtgeläp başlandyklary baradaky ilkinji subutnamasy boldy, bu bolsa öň pikir edilişinden 30 million ýyl öň boldugydyr...

02.06.2025 13:31
5k+

Iki sany derman serişdesi syçanlaryň ömrüni 30% uzaltdy. Indiki synag adamlarda

Maks Plank Jemgyýetiniň Garramagyň biologiýasy institutynda (Germaniýa) syçanlarda birnäçe synag geçirip gördüler. Barlagçylar rapamisin bilen trametinibiň birleşmeginiň haýwanlaryň ömrüni takmynan 30% uzaldýandygyny anykladylar...

01.06.2025 18:47
4.7k+

Geohimikler altynyň gelip çykyşyny düşündirdiler: ol Ýeriň özeninden syzylyp çykýar

Germaniýanyň Göttingen uniwersitetiniň geohimikleri görlüp-eşidilmedik açyş etdiler. Olaryň barlaglary altynyň we beýleki gymmatly metallaryň üstki gatlaga Ýeriň özeninden syzylyp çykýandygyny subut etdi. Nature žurnalynda çap edilen ylmy makalada bu prosesiň milliardlarça ýyllap dowam edýändigi aýdylýar...