Rus alymlary rak keselini irki döwründe ýüze çykarmak üçin test işläp taýýarladylar

  • 03.03.2025 15:46
  • 4.2k+

Ural Federal uniwersitetiniň (UrFU) barlagçylary ganyň düzümini barlamak arkaly rak keselini irki döwründe anyklamaga mümkinçilik berýän test ulgamyny ulgamyny döretdiler. Häzirki wagtda ony peşew mäziniň rak keselini anyklamak üçin synagdan geçirýärler diýip, uniwersitetiň ylmy aragatnaşyklar bölümine salgylanýan TASS habar berýär.

“Anyklaýyş barlaglaryndan lukmançylyk barlagy wagtynda ýa-da analiz tabşyryp, özbaşdak, geçip bolar. Ulgam molekulýar markerleri seljerýär we netijesi bar bolan beýleki barlaglardan has ýokary bolup, anyk we ygtybarlydyr" - diýip habarda aýdylýar.

Işläp taýýarlaýyş keseliň irki döwürlerine häsiýetli metaboliki biomarkerleriň üýtgemelerini kesgitleýär. Alymlar ony aşgazan-içege we öýken kesellerini anyklamak üçin ulanylýan, ýöne rak keselini irki döwründe ýüze çykarmaga ýaramsyz, gaz hromatografiýasyna esaslanýan synag ulgamy bilen deňeşdirýärler.
Barlagçylar ulgamyň mümkinçiliklerini giňeltmegi hem-de çişleriň tapgyrlaryny we agressiwligini kesgitlemegi öwretmegi meýilleşdirýärler. Synagyň 2027-nji ýyla çenli bazara çykmagyna garaşylýar.
Bu iş Russiýanyň Bilim we ylym ministrliginiň goldawy bilen 2030-njy ýylyň “Prioritet-2030” maksatnamasynyň çäginde alnyp barylýar. Taslama Ural Federal uniwersitetiniň, Russiýanyň Ylymlar akademiýasynyň Ural şahamçasynyň Immunologiýa we fiziologiýa institutynyň, Rospotrebnadzoryň "Wirus" ylmy-barlag institutynyň we Saratowyň W. I. Razumowskiý adyndaky Döwlet lukmançylyk uniwersitetiniň alymlary gatnaşýar.


düýn 17:55
2.3k+

Ýerdäki çöllerden alnan bakteriýalaryň Aý we Mars topragynda ýaşap biljekdigi anyklanyldy

Ýerdäki çöllerde tapylan Chroococcidiopsis görnüşli sianobakteriýalar Aý we Mars topragynda ýaşamaga ukyplydygyny görkezdiler. Italiýanyň kosmos gullugynyň (ASI) barlagçylary ReBUS taslamasynyň çäklerinde şeýle netijä geldiler...

düýn 09:54
3.5k+

Hytaý alymlary ilkinji gezek dinozawr ýumurtgalarynyň takyk ýaşyny kesgitledi

Hytaý alymlary ilkinji gezek ýurduň merkezi böleginde tapylan dinozawrlaryň ýumurtgalarynyň ýaşyny takyk kesgitlemegi başardy. Science XXI neşiriniň maglumatlaryna görä, täze çemeleşme hek döwrüniň klimatyny has çuň öwrenmäge mümkinçilik berer...

düýn 09:48
1k+

Hytaý alymlary sütün öýjükleriniň kömegi bilen maýmynlaryň garramagyny haýallatdy

Hytaýyň ylymlar akademiýasynyň alymlarynyň geçiren ylmy gözlegleri adamyň genetiki taýdan güýçlendirilen sütün öýjükleriniň maýmynlarda garrama alamatlaryny haýalladyp biljekdigini görkezdi. Netijeler Cell žurnalynda neşir edildi...

14.09.2025 23:25
3k+

Hytaýly biologlar 36 petabaýtlyk maglumaty saklamak üçin “DNK- kassetany” döredýärler

Guandunyň Günorta ylym we tehnologiýa uniwersitetiniň alymlary sanly maglumatlary saklamagyň täze usulyny oýlap tapdylar. Olar 1980-nji ýylyň äheňindäki ýüzüne dezoksiribonuklein kislotasynyň sintetiki molekulalary çap edilen plastik lentany öz içine alýan "DNK-kassetany" işläp taýýarladylar...