Alymlar Ýeriň ýadrosynyň deňölçegsiz ösýändigini anykladylar

  • 15.06.2021 18:15
  • 12k+

Alymlaryň bellemegine görä, Ýeriň içki ýadrosy kem-kemden ösýär we her ýyl bir millimetr möçberde ulalýar. Munuň özi içki ýadronyň we daşky suwuk ýadronyň araçägindäki bölekleriň sowadylmagy we gatamagy sebäpli bolup geçýär diýip, ferra.ru ýazýar.

Şeýle hem alymlar Ýeriň içki ýadrosynyň ösüşiniň birsydyrgyn däldigini, dünýäniň käbir ýerlerinde onuň has çalt ösýändigini aýdýarlar. Şunuň bilen baglylykda, olar ýadronyň Indoneziýanyň Banda deňziniň aşagyndaky gündogar ýarysynyň Braziliýanyň aşagyndaky beýleki ýarysyna garanyňda gaty bölejikleri 60% köp toplanýandygyny anykladylar.
Ýeriň ýaşynyň 4 milliard ýyldan gowrakdygyna garamazdan, onuň içki ýadrosynyň has ýaşdygyny bellemek gerek. Geologlar onuň ýaşyny ýarym milliarddan 1,5 milliard ýyla çenli diýip hasaplaýarlar. Şunun bilen baglylykda, barlagçylar topary Ýeriň içki ýadrosyň soňky milliard ýyldaky ösüşini kompýuterde simulasiýa etdi. Netijede, olar ýadro turuwbaşdan deňölçegsiz ösüp başlapdyr diýen karara geldiler. Alymlar bu ýagdaý Ýeriň magnit meýdanynyň güýjüni üýtgedip biler diýip çaklaýarlar.


düýn 14:32
4.2k+

Plastik galyndylardan parasetamol öndürmegiň usuly tapyldy

Edinburg uniwersitetinden professor Stiwen Uollesiň ýolbaşçylygyndaky alymlar topary plastik galyndylarynyň derman öndürmek üçin ulanylyp bilinjekdigini kesgitlediler. Bu barada Nature žurnalyndaky barlaga salgylanýan The Guardian ýazýar...

24.06.2025 13:34
2.3k+

Awstraliýaly kebeleklerde ugruny ýyldyzlara görä kesgitlemek ukyby ýüze çykaryldy

Awstraliýaly bogong kebelekleri ( Agrotis infusa ) ýyldyzlardan we Ýeriň magnit meýdanyndan ugur alyp, müň kilometre çenli aralygy geçmäge ukyply. Bu Awstraliýanyň Milli uniwersitetiniň, Günorta Awstraliýa uniwersitetiniň we beýleki barlag merkezleriniň hünärmenleriniň gelen netijesidir...

24.06.2025 13:32
2.4k+

Aýnadan çap etmek üçin ilkinji 3D printeri döredildi

Massaçusets Tehnologiýa institutynyň Linkoln barlaghanasynyň barlagçylary aýna zatlary öndürmäge ukyply ilkinji 3D printeri çykardylar. Şu wagta çenli additiw önümçilik şokolad we plastmassa ýaly dürli materiallary öz içine alypdy, ýöne organiki däl aýna bu tehnologiýanyň çäginden daşarda galyp gelýärdi...

24.06.2025 12:40
6.1k+

Britaniýaly alymlar robotlaryň kömegi bilen Arktikany gaýtadan doňdurmak isleýär

Britaniýanyň ARIA hökümet agentligi suwasty robotlaryň kömegi bilen Arktikanyň buz örtüginiň galyňlygyny saklamak we artdyrmak mümkinçiliklerini öwrenmek üçin 10 mln funt sterling (takmynan, $13,4 mln) bölüp berdi diýip, The Times habar berýär...