Alymlar Ýeriň ýadrosynyň deňölçegsiz ösýändigini anykladylar

  • 15.06.2021 18:15
  • 12k+

Alymlaryň bellemegine görä, Ýeriň içki ýadrosy kem-kemden ösýär we her ýyl bir millimetr möçberde ulalýar. Munuň özi içki ýadronyň we daşky suwuk ýadronyň araçägindäki bölekleriň sowadylmagy we gatamagy sebäpli bolup geçýär diýip, ferra.ru ýazýar.

Şeýle hem alymlar Ýeriň içki ýadrosynyň ösüşiniň birsydyrgyn däldigini, dünýäniň käbir ýerlerinde onuň has çalt ösýändigini aýdýarlar. Şunuň bilen baglylykda, olar ýadronyň Indoneziýanyň Banda deňziniň aşagyndaky gündogar ýarysynyň Braziliýanyň aşagyndaky beýleki ýarysyna garanyňda gaty bölejikleri 60% köp toplanýandygyny anykladylar.
Ýeriň ýaşynyň 4 milliard ýyldan gowrakdygyna garamazdan, onuň içki ýadrosynyň has ýaşdygyny bellemek gerek. Geologlar onuň ýaşyny ýarym milliarddan 1,5 milliard ýyla çenli diýip hasaplaýarlar. Şunun bilen baglylykda, barlagçylar topary Ýeriň içki ýadrosyň soňky milliard ýyldaky ösüşini kompýuterde simulasiýa etdi. Netijede, olar ýadro turuwbaşdan deňölçegsiz ösüp başlapdyr diýen karara geldiler. Alymlar bu ýagdaý Ýeriň magnit meýdanynyň güýjüni üýtgedip biler diýip çaklaýarlar.


düýn 13:31
4k+

Iki sany derman serişdesi syçanlaryň ömrüni 30% uzaltdy. Indiki synag adamlarda

Maks Plank Jemgyýetiniň Garramagyň biologiýasy institutynda (Germaniýa) syçanlarda birnäçe synag geçirip gördüler. Barlagçylar rapamisin bilen trametinibiň birleşmeginiň haýwanlaryň ömrüni takmynan 30% uzaldýandygyny anykladylar...

01.06.2025 18:47
4.3k+

Geohimikler altynyň gelip çykyşyny düşündirdiler: ol Ýeriň özeninden syzylyp çykýar

Germaniýanyň Göttingen uniwersitetiniň geohimikleri görlüp-eşidilmedik açyş etdiler. Olaryň barlaglary altynyň we beýleki gymmatly metallaryň üstki gatlaga Ýeriň özeninden syzylyp çykýandygyny subut etdi. Nature žurnalynda çap edilen ylmy makalada bu prosesiň milliardlarça ýyllap dowam edýändigi aýdylýar...

01.06.2025 13:56
2.9k+

Paleontologlar Ispaniýada stegozawryň gowy saklanyp galan kelleçanagyny tapdy

Ispan paleontologlary möhüm tapyndy barada habar berdi. Ýurduň gündogaryndaky Teruel welaýatynda geçirilen gazuw-agtaryş işleri wagtynda stegozawryň kelleçanagy tapyldy – ol örän gowy ýagdaýda saklanyp galypdyr...

01.06.2025 13:53
3.9k+

Indoneziýanyň kenaryndaky Ýuwaş ummanynyň düýbünde gadymy dünýäniň yzlary tapyldy

Indoneziýanyň kenarlarynda, Ýawa bilen Madura adalarynyň arasyndaky bogazyň düýbünde suwa giden gadymy jülgäniň yzlary tapyldy. Häzir bu ýerde ummanyň ýalpak ýeri bar diýip, Daily Mail habar berýär. Geologlar Sumatra, Ýawa we Borneo adalarynyň arasyndaky umman düýbüniň birwagtlar gury ýer bolandygyny bireýýäm kesgitläpdi...