Alymlar doňzuň agzynda adam dişlerini ösdürdiler

  • 30.04.2025 12:25
  • 6.2k+

Ученые из Университета Тафтса в США вырастили в челюстях свиней зубы, почти идентичные человеческим. Эксперимент, описанный в журнале Stem Cells Translational Medicine, открывает путь к созданию биологических зубных имплантов.

Исследователи объединили клетки человека и свиней. От людей взяли мезенхимальные клетки, формирующие дентин и пульпу, а от свиней — эпителиальные клетки, отвечающие за эмаль. Свиные клетки извлекли из зубных зачатков, которые обычно утилизируют на скотобойнях.

«Эпителиальные клетки человека недоступны на поздних стадиях развития зубов, поэтому мы использовали свиные. У этих животных вырастает несколько наборов зубов, что делает их идеальными донорами», — пояснили ученые.

Клетки поместили в биоинженерный каркас и имплантировали в челюсти свиней. За три месяца зубы развивались, как натуральные, хотя не прорезались через десны. По структуре и скорости роста они были близки к человеческим.
Цель исследования — научиться выращивать зубы из клеток пациента. Ученые планируют изучить долгосрочные эффекты и адаптировать метод для людей.

«Пока важно сохранять свои зубы как можно дольше. Но если их потеря неизбежна, биологические импланты станут идеальной заменой», — говорят авторы.

Технология обещает революцию в стоматологии: вместо протезов пациенты получат «живые» зубы, способные восстанавливаться. Однако до клинических испытаний еще далеко.


04.12.2025 15:34
1.4k+

Alymlar yslary beýnä ultrases arkaly geçirmegi öwrendiler

Inženerler we barlagçylar topary ilkinji gezek ys alyş ukybyna jogap berýän merkeze gönükdirilen ultrasesiň kömegi bilen adamlarda yslary – mysal üçin, “arassa howa” ýa-da “ýanan odun” ýaly duýgulary döredip bildiler...

30.11.2025 22:24
4.9k+

Türkmenistanyň ýaş startapçylarynyň bäsleşiginiň jemleri jemlenildi

Türkmenistanda «Türkmenistan – mümkinçilikleriň ýurdy» atly ýaş innowatorlaryň bäsleşigi tamamlandy. Ol tehnologiýa, ylym we telekeçilik dünýäsinde özlerini görkezmäge taýýar mekdep okuwçylaryny, talyplary we ýaş mugallymlary birleşdirdi...

30.11.2025 20:51
8.9k+

Garynjalarda agalygy eýelemegiň täsin taktikasy ýüze çykaryldy

Ýaponiýaly alymlar garynjanyň käbir görnüşleriniň başga koloniýalary eýelemek üçin ulanýan täsin mehanizmini ýüze çykardylar. Görnüşine görä, käbir korolewa-basyp alyjylar himiki ýaragy ulanyp, işçi garynjlary aldaw bilen öz urugbaşyny ýok etmäge mejbur edýärler we onuň ýerini eýeleýärler...

26.11.2025 11:15
2.1k+

Türkmen alymlary alunitiň, tozganyň we rozmariniň binýadynda fitomineral bejeriş gelini işläp taýýarladylar

Türkmenistanyň Maliýe we ykdysadyýet ministrliginiň Intellektual eýeçilik boýunça döwlet gullugy «Alunitiň, tozganyň (Taraxacum officinale) we rozmariniň (Rosmarinus officinalis) fitomineral bejeriş geli» atly işläp taýýarlamak tehnologiýasyna awtorlyk hukugyny bellige aldy...