Italiýanyň daglarynda alymlar köp ýaşan agaçlaryň ýaş daragtlara maglumat berşini ilkinji gezek hasaba almagy başardylar. Awstraliýanyň we Italiýanyň barlagçylary Kosta Bokke tokaýynda berýoza agaçlarynda datçik goýdular. Gün tutulmazdan ozal agaçlaryň işjeň ýagdaýda maglumat alşyp başlaýandyklaryna göz ýetirdiler. Muny ilki bolup iň köp ýaşan agaçlar edýärler diýip, New Atlas ýazýar.
Ösümlikler "elektrik tory" - kökler we şahalar arkaly aragatnaşyk ulgamyny ulanýarlar. Signallar wakadan birnäçe sagat öň peýda bolup, bu tokaýyň taýýarlanmagyna mümkinçilik berýär. Garry agaçlar, göýä tejribeli synçylar kimin, howsala yşaratyny berýärler. Ýaş daragtlar muny duýýarlar we ýokumly maddalary daşamak we suwuň hereketi ýaly içerki prosesleri deňine “togtadýarlar”. Bu olara kyn ýagdaýlarda energiýa tygşytlamaga kömek edýär.
Gün tutulmagy ýagtylyga bagly agaçlaryň aýlawlaryny bozýar. Tokaýyň köpçülikleýin reaksiýasy energiýa ýitgileriniň öňüni almaga mümkinçilik berýär. Geçmişi ýadynda saklaýan köp ýaşan agaçlar bu işde möhüm rol oýnaýarlar. Olar tejribäni deňeşdirýärler we tokaýy howplardan gorap, başgalara ýol görkezýärler.
Bu açyş ýetişen daragtlaryň gymmatyny görkezýär. Şeýle hem ekoulgamlaryň howanyň üýtgemegine nähili uýgunlaşýandygyna düşünmäge kömek edýär. Alymlar tebigatda logikanyň pikir edişimizden has köpdügine we agaçlaryň hem şonuň bir bölegidigine ynanýarlar.
Bu waka köpçüligiň ünsüni özüne çekdi we "Tokaýyň kody" filminiň esasyna öwrüler. Filmde agaçlaryň biri-biri bilen aragatnaşyk saklaýşy we biri-birini goraýşy, tokaýyň ýaşy uly agaçlaryny goramagyň näme üçin möhümdigi görkeziler.