Astronomlar superýeri we subneptuny tapdy

  • 19.03.2025 14:01
  • 4.6k+

Astronomlar TOI-1453 ýyldyzynyň töwereginde iki üýtgeşik planetany tapdy. Ýyldyz Ýerden 250 ýagtylyk ýylyna barabar uzaklykda Aždarha ýyldyzlar toplumynda ýerleşýär. Ol goşa ulgamyň bir bölegi bolup, Günden sowuk we kiçidir diýip, Phys.org habar berýär.

Alymlar NASA-nyň TESS teleskopyny we HARPS-N spektrografyny ulanyp, TOI-1453 b-ni (superýer) we TOI-1453 c-ni (subneptun) kesgitledi.
Superýer TOI-1453 b Ýerden birneme uly bolup, ähtimal, daşly bolsa gerek. Ol bary-ýogy 4,3 günde öz ýyldyzynyň daşyndan doly aýlaw edýär, bu hem ony ýyldyzynyň iň ýakyn goňşusyna öwürýär.
TOI-1453 c radiusy Ýerden 2,2 esse uly, şol bir wagtyň özünde-de massasy Ýerden bary-ýogy 2,9 esse agyr bolan subneptundyr. Tapyndy ylma belli bolanlaryň arasynda iň pes dykyzlykly subneptunlaryň biri hasaplanýar, bu hem onuň düzümi barada sorag döredýär.

“Biziň gözegçiligimiz TOI-1453 c-niň öz ululygy üçin örän ýeňil planetadygyny görkezýär. Onuň wodoroda baý bolan dykyz atmosferasynyň ýa-da düzüminde ep-esli suw paýynyň bardygyny çaklamaga esas bar. Bu ony geljekki atmosfera gözlegleri üçin örän gowy obýekte öwürýär” – diýip, Lýež uniwersitetinden astrofizik Manu Stalport belleýär.

Planetalaryň orbitalary 3:2 rezonansyna golaý – içki planeta üç doly aýlaw edýänçä, daşkysy iki aýlaw edýär. Şeýle rezonanslar orbital göçüşiň tebigy netijesi hasaplanýar, bu hem planetalaryň nähili hereket edýändigine we öz gutarnykly orbitalaryny eýeleýändigine düşünmäge kömek edýär.


düýn 14:10
1.7k+

Netflix NASA-nyň raketalarynyň uçuşyny we beýleki kosmos missiýalaryny ýaýlyma berer

Netflix akym hyzmaty NASA bilen hyzmatdaşlykda raketalaryň uçuşyny, astronawtlaryň açyk kosmosa çykyşyny we beýleki kosmos bilen bagly wakalary göni ýaýlymda görkezip başlar. Bu barada platformanyň sosial ulgamlarynda habar berilýär...

28.06.2025 12:42
8.5k+

Aý raketasy üçin döredilen täze gaty ýangyçly tizlendiriji synag wagty partlady

26-njy iýunda Northrop Grumman kompaniýasynyň ABŞ-nyň Ýuta ştatyndaky synag meýdançasynda «Artemis IX» Aý missiýasy üçin niýetlenen SLS raketasynyň täze gaty ýangyçly tizlendirijisiniň synagy geçirildi. Işe girizilmeginden iki minut hem geçmänkä we otlaýyş prosesiniň tamamlanmagyna on sekunt galanda, enjamyň soplosy döwlüp, ýangyn döredi...

27.06.2025 18:11
5.4k+

Halkara kosmos stansiýasyna ilkinji gezek Hindistandan, Polşadan we Wengriýadan astronawtlar bardy

26-njy iýunda SpaceX kompaniýasynyň Crew Dragon kosmos gämisi Halkara kosmos stansiýasyna üstünlikli birikdi. Uçuş Axiom Space amerikan kompaniýasynyň Ax-4 («Aksiom-4») hususy missiýasynyň çäklerinde amala aşyryldy...

24.06.2025 12:13
4.9k+

Ýewropa kosmos agentligi Aýy we Marsy ilatlaşdyrmagyň meýilnamasyny hödürleýär

2040-njy ýyla çenli adamlar Marsda ýaşap başlap bilerler. Bu meýilnama Ýewropa kosmos agentligi (ESA) tarapyndan hödürlenen Strategy 2040-yň we Technology 2040 Vision-niň resminamalarynda yglan edildi. Maksatlaryň arasynda - orbital we planetar bazalary döretmek, özbaşdak ýaşaýşy goldamak ulgamyny we balyk ýaly iýmitleri ösdürip ýetişdirmek görnüşindäki  işleri  öz içine alýar...