Astronomlar superýeri we subneptuny tapdy

  • 19.03.2025 14:01
  • 3.8k+

Astronomlar TOI-1453 ýyldyzynyň töwereginde iki üýtgeşik planetany tapdy. Ýyldyz Ýerden 250 ýagtylyk ýylyna barabar uzaklykda Aždarha ýyldyzlar toplumynda ýerleşýär. Ol goşa ulgamyň bir bölegi bolup, Günden sowuk we kiçidir diýip, Phys.org habar berýär.

Alymlar NASA-nyň TESS teleskopyny we HARPS-N spektrografyny ulanyp, TOI-1453 b-ni (superýer) we TOI-1453 c-ni (subneptun) kesgitledi.
Superýer TOI-1453 b Ýerden birneme uly bolup, ähtimal, daşly bolsa gerek. Ol bary-ýogy 4,3 günde öz ýyldyzynyň daşyndan doly aýlaw edýär, bu hem ony ýyldyzynyň iň ýakyn goňşusyna öwürýär.
TOI-1453 c radiusy Ýerden 2,2 esse uly, şol bir wagtyň özünde-de massasy Ýerden bary-ýogy 2,9 esse agyr bolan subneptundyr. Tapyndy ylma belli bolanlaryň arasynda iň pes dykyzlykly subneptunlaryň biri hasaplanýar, bu hem onuň düzümi barada sorag döredýär.

“Biziň gözegçiligimiz TOI-1453 c-niň öz ululygy üçin örän ýeňil planetadygyny görkezýär. Onuň wodoroda baý bolan dykyz atmosferasynyň ýa-da düzüminde ep-esli suw paýynyň bardygyny çaklamaga esas bar. Bu ony geljekki atmosfera gözlegleri üçin örän gowy obýekte öwürýär” – diýip, Lýež uniwersitetinden astrofizik Manu Stalport belleýär.

Planetalaryň orbitalary 3:2 rezonansyna golaý – içki planeta üç doly aýlaw edýänçä, daşkysy iki aýlaw edýär. Şeýle rezonanslar orbital göçüşiň tebigy netijesi hasaplanýar, bu hem planetalaryň nähili hereket edýändigine we öz gutarnykly orbitalaryny eýeleýändigine düşünmäge kömek edýär.


düýn 13:54
1.5k+

Wenera uçuryljak ilkinji hususy missiýa 2026-njy ýylyň tomsuna süýşürildi

Wenera uçuryljak ilkinji hususy missiýa 2026-njy ýylyň tomsuna süýşürildi. NASA-nyň Eýms barlag merkeziniň inženerleri zonda ýylylykdan goraýjy ekranyň gurlandygyny aýtdy diýip, Space.com habar berýär. Taslama...

düýn 11:54
2k+

Hytaý kosmosda magdan gazmak üçin alty aýakly robot döretdi

Hytaýyň Magdan işleri we tehnologiýalary uniwersitetiniň inženerleri mör-möjege meňzeýän robot ýasadylar. Ol kosmosda magdan gazyp almak üçin niýetlenendir. Adaty bolmadyk täze önüm barada Hytaýyň Merkezi telewideniýesinde...

18.03.2025 23:01
2.4k+

Blue Ghost Aýdaky işini tamamlap, hoşlaşyk suratyny iberdi

Firefly Aerospace amerikan kompaniýasy Blue Ghost Aýa gonuş modulynyň missiýasynyň tamamlanandygyny habar berdi. 17-nji martda agşam kompaniýa enjam tarapyndan düşürilen soňky suratlary hödürledi. Olarda Günüň...

18.03.2025 11:58
7.5k+

Çilide dünýäde iň uly 3200 MP astronomiki kamera oturdyldy: ol Älemi surata düşürer

Çilidäki Wera Rubin obserwatoriýasynda 3200 megapiksel durulykda LSST astronomiki kamerasyny gurnama işleri tamamlandy. Ýakyn hepdelerde ol ilkinji synag suratlaryny alar, şondan soň ol doly derejeli işläp başlar...