Geologlar Ýeriň mantiýasynyň jümmüşinde gadymy «adalary» ýüze çykardylar

  • 25.01.2025 10:36
  • 5.5k+

Геологи сделали важное открытие о внутреннем строении Земли. Они установили, что две гигантские структуры в мантии Земли, расположенные глубоко под Африкой и Тихим океаном, существуют как минимум полмиллиарда лет. Об этом написали в издании Nature.

Эти области, известные как «Крупные области с низкой скоростью сдвига» (LLSVP), находятся на глубине более 2 тысяч километров.
Изучая, как сейсмические волны проходят через них, ученые выяснили, что эти структуры намного старше, чем считалось ранее. К удивлению исследователей, сейсмические волны затухали в LLSVP меньше, чем в окружающей мантии. Это означает, что LLSVP состоят из крупных минеральных зерен, которые формировались очень долго.
Открытие противоречит распространенной теории о том, что мантия Земли хорошо перемешана. Большая зернистость делает LLSVP очень жесткими и устойчивыми к перемешиванию.
Кроме того, это объясняет, почему эти области связаны с образованием мантийных плюмов – потоков горячего материала, поднимающихся из глубины и вызывающих вулканическую активность на поверхности Земли.


düýn 18:00
3.7k+

Gadymy ösümlikler güller peýda bolmazdan millionlarça ýyl öň, mör-möjekleri özüne çekmek üçin gozalaryny gyzdyrypdyrlar

Biologlaryň halkara topary ösümlikleriň, güller peýda bolmazdan millionlarça ýyl öň, ýylylyk ýaýratma — "görünmeýän ýagtylyk" — arkaly mör-möjekleri özüne çekendigini anyklady. Bu açyş mezozoý eýýamynda agdyklyk eden, infragyzyl yşaratlara esaslanýan aragatnaşyk kanalynyň bolandygyny subut edýär...

21.12.2025 13:20
3.3k+

Fizikler eliňde ody saklamaga mümkinçilik berýän dury materialy oýlap tapdylar

Boulderdäki Kolorado uniwersitetiniň fizikleri binalary ýylatmagyň usullaryna düýpli täsir edip biljek MOCHI diýlip atlandyrylýan dury ýylylyk izolýasiýa materialyny döretdiler. Bu özboluşly oýlap tapyş barada Science žurnalynda habar berildi...

17.12.2025 11:16
2.5k+

Astronomlar ilkinji gezek Günüň daşky serhediniň kartasyny çyzdylar

Astronomlar ilkinji gezek Günüň atmosferasynyň daşky serhediniň — Alwen üsti (Alfvén surface) hökmünde tanalýan zolagyň yzygiderli iki ölçegli kartasyny düzdüler. Bu serhet Gün şemalynyň magnit tolkunlarynyň tizliklerinden geçip, yzyna dolanmaz ýaly Günüň täsirinden çykýan we planetalarara giňişlige ýaýraýan sebitidir...

17.12.2025 11:12
4.2k+

Türkmen alymlary çölleşmä garşy göreşmek üçin bionanokompozit material döretdiler

Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Halkara ylmy-tehnologik parkynyň hünärmenleri gumuň göçmegi we çölleşmek meseleleri boýunça ylmy-barlag işlerini geçirdiler. Bu ylmy-barlag işleriniň çäklerinde sianobakteriýalaryň biomassasy esasynda dökülýän çägeleri berkitmek we olaryň göçmeginiň öňüni almak üçin bionanokompozit material (BNKM) döredildi...