Arheologlar Yragyň çöllüginde 1,5 million ýyllyk daş palta tapdylar

  • 01.02.2025 12:03
  • 9.8k+

Brýusseliň azatlyk uniwersitetiniň (VUB) alymlary Yragyň Günbatar çölünde 1,5 million ýyllyk daş gurallary tapdylar diýip, Phys.org ýazýar.

VUB-yň arheologiki ekspedisiýasy Yragyň Günbatar çölündäki Aş-Şabaka sebitinde gözleg işlerini tamamlady. Şol ýerden irki we orta paleolit döwrüne degişli ýedi ýadygärlik hem-de 850-den gowrak gadymy tapyndy ýüze çykaryldy.

«Bu tapyndylar bize gadymy adamlaryň tebigaty nädip ulanandyklaryna we howa şertlerine nähili uýgunlaşandyklaryna düşünmäge ýardam berer» diýip, ekspedisiýanyň baştutany Ella Egberts düşündirdi.

Tapyndylaryň arasynda 1,5 million ýyllyk daş el paltalary, şeýle-de 300 müň-40 müň ýyl ozal peýda bolan lewaluaz usulynda ýasalan daş bölekleri hem bar. Bu daş bölekleri inçejik plitalar görnüşinde bolup, takyk işleri ýerine ýetirmek üçin ulanylypdyr.
Gözleg işleri pleýstosen döwründe uly kölüň bolan ýerinde geçirildi. Emma häzirki wagtda ol köl guran. Alymlaryň pikirine görä, gadymy adamlar bu sebiti suw we gural ýasamak üçin çig mal çeşmesi hökmünde ulanypdyrlar.


30.09.2025 18:01
877

Alymlar berk sosial baglanyşyklar biologiki taýdan garramagy haýalladýar diýip hasaplaýarlar

Amerikaly barlagçylar ömrüň dowamynda berk sosial baglanyşyklaryň biologiki taýdan haýal garramak bilen baglanyşyklydygyny anykladylar. Bu barada "Brain, Behavior & Immunity - Health” žurnalyndaky makala salgylanýan PsyPost ýazýar...

30.09.2025 10:22
511

Kofein çylşyrymly meseleleri çözmekde adamlaryň tutanýerliligini ýokarlandyrýar

Täze barlag kofeniň çylşyrymly ýa-da bölekleýin çözmek mümkin bolmadyk meseleleri çözmekde tutanýerliligi ýokarlandyryp biljekdigini görkezdi. Munuň täsiri dartgynly ýagdaýdaky adamlarda has hem göze ilýärdi. Synaglara ABŞ-nyň Massaçusets ştatynyň Amhýorst kollejiniň 329 talyby gatnaşdy...

29.09.2025 12:30
185

Ýaponiýada mör-möjekleri çekmek üçin "garynja aldawyny" ulanýan ösümlik tapyldy

Ýaponiýada duş gelýän Vincetoxicum nakaianum atly ösümlik tozanlanmak üçin adatdan daşary strategiýany ulanýar. Ol ýarym iýlen ýa-da ýaralanan garynjalaryň çykarýan ysyny gaýtalap, tohumly mör-möjekleri özüne çekýär...

28.09.2025 10:49
226

Ysraýylda Wizantiýa döwrüniň 97 altyn teňňesinden we şaý-seplerden ybarat hazyna tapyldy

Ysraýylyň demirgazygynda, Kineret kölüniň golaýyndaky Susita milli seýilgähinde arheologlar Wizantiýa döwrüniň 97 altyn teňňesinden we onlarça şaý-sep böleklerinden ybarat hazynany tapdy. Bu barada Ynet portaly habar berýär...