Italýan alymlary “müdimilik aýnany” döretmäge ýakynlaşdylar

  • 24.03.2020 14:18
  • 7.3k+

Italýan alymlary “müdimilik aýnany” döretmek işinde üstünlik gazandylar. Täze eksperimentiň netijeleri “Science Advance” ylmy žurnalynda neşir edildi.
Dni24.com saýtynyň habar bermegine görä, Trento uniwersitetiniň alymlary kolloid aýnalaryndaky içki dartgynlylygy derňediler. Alymlar geçirilen işiň netijesiniň geljekki mehaniki häsiýetlerini sazlap bolýan materiallaryň döredilmek prosesini çaltlandyrýandygyna ynanýarlar. Birnäçe tejribeleriň netijesinde bir ugurly dartgynlylyk bilen häsiýetlenýän kolloid aýnalary alyndy. Ondaky mikroskopik bölekler bir ýere ýygnanyp, bir ugur boýunça hereket edip bilýärler. Eksperiment geçirijiler fotoapparat obýektleri üçin ulanylýan linzanyň durulygy we uly böleklere bölünýändigi bilen tapawutlanýandygy üçin adaty aýnalara meňzemeýändigini belläp geçýärler. Bu alamatlar içki güýji sazlamaga mümkinçilik berýär, täze derňewler bolsa bu materialy anyk maksatlar üçin ulanmaga mümkinçilik döreder.
Şeýle materialy almak üçin alymlar organiki madda litidin bilen suwuň garyndysynda adaty aýnalary döretmek üçin ulanylýan kremniý oksidiniň böleklerini eretdiler. 
Soňra olar alnan materialy rentgen korrelýasion spektroskopiýanyň kömegi bilen derňediler. Netijede hem täze kolloid aýnalarynyň bir ugurly dartgynlylyga eýedigi ýüze çykaryldy.
Täze aýnalar ýokary durnuklylygy bilen tapawutlanýarlar, olar günde ulanylan ýagdaýynda-da bu material onlarça ýyl, hatda asyrlar boýy hem hyzmat edip bilýär. Ýöne alymlar dartgynlylygy sazlamak endigini ýokarlandyrmak üçin eksperimentleri dowam etdirmeli.
Trento uniwersitetiniň müdiri we derňew işiniň koordinatory şeýle belläp geçýär: “Dartgynlylyga garamazdan asyrlar boýy döwülmeýän aýnany göz öňüne getirip görüň. Munuň üçin diňe dartgynlylygy sazlamagy has içgin öwrenmek gerek”.

şu gün 11:53
3.4k+

Iň uzyn suwasty internet kabeli 2Africa dünýä ilatynyň üçden birini gurşap aldy

Meta dünýäde açyk elýeterlilikdäki iň uzyn suwasty kabel ulgamy bolan 2Africa-nyň esasy infrastrukturasynyň gurluşygynyň tamamlanandygyny habar berdi. Taslama Gündogar we Günbatar Afrikany birleşdirip, yklymyň Ýakyn Gündogar, Günorta Aziýa we Ýewropa bilen arabaglanyşygyny üpjün edýär...

düýn 11:50
3k+

Alymlar ilkinji gezek 40 müň ýyllyk mamontyň RNK-syny açyklap başardylar

Halkara alymlar topary Ýakut mamontlarynyň galyndylaryndan ilkinji gezek matrisa RNK (mRNK) molekulalaryny alyp, açyklamagy başardylar. Bu molekulalar, öýjükleriň beloklary döretmek üçin ulanýan genleriň işleýän göçürmeleridir...

19.11.2025 13:32
3.3k+

Emeli aňly robotlaryň ählisi adam üçin howpsuzlyk synagyndan geçip bilmediler

Uly dil modelleri (UDM) arkaly dolandyrylýan robotlar diskriminasiýa meýillidigini we adamlara fiziki zyýan ýetirip biljek hereketleri makullamaga çalşandygyny görkezdiler. London Korollyk kollejiniň we Karnegi-Mellon uniwersitetiniň alymlary bilelikdäki gözlegleriniň netijesinde şeýle netijä geldiler...

19.11.2025 13:14
3k+

Russiýaly alymlar 60-dan gowrak näbelli wirusy ýüze çykardylar

Rospotrebnadzoryň "Wektor" atly ylmy merkeziniň alymlary Russiýada ozal öwrenilmedik 60-dan gowrak wirusy anykladylar. Bu barada RIA "Nowosti" habar berdi. Gözleg üçin nusgalar ýurduň 50 sebitinden gelip gowşupdyr...