Koronawirusyň gelip çykyşy bilen bagly täze maglumatlar

  • 18.08.2020 13:34
  • 21k+

COVID-19 eýýäm 2012-nji ýylda hem adam bedenine uýgunlaşyp bilýän eken. Bu barada wirusolog Jonatan Latem bilen biolog Ellison Wilson "Independent Science News"-da ýazdylar diýip, rbc.ru habar berýär.

Alymlar Hytaýyň Ýunnan welaýatyndan bolan magdançylary bejeren lukman Li Sýunyň dissertasiýasyny tapdylar. Olar iki hepdeläp şahtany ýarganatlaryň nejasatlaryndan arassalapdyrlar. Şondan soň hem olarda pnewmoniýa, gury üsgülewük, el -aýak agyrylary we ýokary gyzdyrma ýaly, COVID-19-a mahsus alamatlar ýüze çykyp başlapdyr. Näsaglaryň öýkeniniň howasyny çalyşmaly bolupdyr. Alty işçiniň üçüsi ýogalypdyr.
Soňra magdançylaryň analizleri Wuhan şäherindäki laboratoriýa iberilýär we olara SARS-a meňzeş koronawirusyň ýokuşandygy anyklanylýar. Şeýlelik bilen, barlagçylaryň belleýşi ýaly, COVID-19-yň eýýäm şol döwürde adam bedenine uýgunlaşandygyna ynanmaga esas bar.

Makalada: "Dissertasiýadaky subutnamalar bizi COVID-19-yň gelip çykyşy baradaky ähli bilýänlerimizi täzeden gözden geçirmäge mejbur etdi" - diýilýär. Latem we Wilson koronawirusyň Wuhan laboratoriýasyndan bir säw bilen "sypyp", "adama ýokary derejede uýgunlaşan adaty bolmadyk patogen koronawirus" SARS CoV-2 görnüşine özgerendir, nusgalar bolsa geçen ýyl laboratoriýanyň çäklerinden "çykyp", pandemiýa öwrülendir diýip çak edýärler.

Hytaý häkimiýetleriniň resmi maglumatlaryna görä, COVID-19 geçen ýylyň dekabr aýynyň ahyrynda ýaýrap başlady. Wirusyň ýaýrama ojagy Wuhan bazary boldy.

düýn 23:21
1.6k+

Ýere şu ýylda iň uly asteroidleriň biri golaýlaşýar

2025-nji ýylyň 18-nji sentýabrynda Ýeriň golaýyndan 2025 FA22 asteroidi uçup geçer. Ol Aý orbitasynyň diametrinden biraz uly aralykdan geçer diýip, RYA-nyň Kosmos gözlegleri institutynyň Gün astronomiýasy barlaghanasy habar berdi...

13.09.2025 15:05
6.8k+

Alýaskadaky derýa baky doňaklygyň eremegi sebäpli mämişi reňke boýaldy

Bir wagtlar arassa suwy bilen tanalýan Alýaskanyň demirgazyk-günbataryndaky Salmon derýasy soňky ýyllarda ep-esli üýtgedi. 1977-nji ýylda ýazyjy Jon Makfi ony "meniň öňde-soňda gören iň arassa suwum" diýip häsiýetlendirdi...

13.09.2025 13:03
4.9k+

Alymlar 13-14-nji sentýabrda magnit hadysalarynyň bolmagyny çaklaýarlar

13-14-nji sentýabrda Ýer ýüzünde G2–G3 derejesindäki (bäş derejeli şkalada ikinji we üçünji dereje) magnit tupanlarynyň bolmagyna garaşylýar. Bu barada Russiýanyň Ylymlar akademiýasynyň Kosmos barlaglary institutynyň Gün astronomiýasy laboratoriýasy hem-de Gün–Ýer fizikasynyň Sibir bölüminiň institutynda habar berildi...

11.09.2025 21:22
10k+

Ilkinji gezek Arktikanyň deňizlerinde awtoulag tekerleriniň bölejikleri tapyldy

Geçirilen barlaglar sandan galan teker önümleriniň, hatda şäherlerden uzakda ýerleşýän Arktika deňizlerine-de düşýändigini we deňiz durmuşyna täsir edip, mutasiýa sebäp bolup, şeýle hem adamlaryň we haýwanlaryň bedenine aralaşyp biljekdigini tassyklady...